شنیدن سخن پیران خردمند و مطالعه آثار و تجربه¬های آنان، برای جوانان فرهیخته و فرهنگ‌دوست و آینده‌ساز، روشنی‌بخش جان و مایه تجربه گران است. یکی از این آثار فاخر و ارزشمند، کتاب قابوس‌نامه، نوشته¬ عنصرالمعالی کیکاووس بن وشمگیر است که مشتمل بر پندها و درس¬های زندگی¬ساز برای فرزندش گیلانشاه است.
او ضمن سفارش فرزندش در به کارگیری پندهای پدر می¬گوید: "که اگر از گفتار من بهره‌مند نشوی، دیگرانی هستند که این سخنان را غنیمت می‌شمرند و آنها را به کار می¬بندند و از ثمره آن برخوردار می¬شوند."
در شکرگزاری خداوند بخشنده
بدان که شکر نعمت خدا کردن، بر همه واجب است؛ به اندازه‌اي که خداوند دستور داده است، نه به میزان حقی که او بر ما دارد. آگاه باش که نماز و روزه، مخصوص خداوند است. در این کار کوتاهی مکن که چون در امر مخصوص خدا کوتاهی کنی، از دیگر کارها هم بازخواهی ماند و بدان که خداوند نماز را با همه دین برابر دانسته است.
زنهار که پندار بیهوده در دل خود راه ندهی و نگویی که می¬توان در کار نماز کوتاهی کرد که اگر از سر دین¬داری این نکته را یاد نگیری، به موجب عقل فراگیر، که نماز چندین فایده دارد:
اول اینکه هرکس نماز بخواند، همیشه لباس و تن او پاک است و در هر حالی، پاکی بهتر از پلیدی است. فایده دیگر نماز خواندن، این است که از تکبّر، خواهی رست؛ زیرا بنیاد نماز بر فروتنی نهاده شده است. چون آرامش طبیعت و سرشت آدمی بر تواضع است، هنگامی‌که جان خود را به فروتنی عادت دهی، جسم تو نیز بدان عادت می¬کند.
دیگر اینکه همه خردمندان می¬دانند هر کس که می¬خواهد همانند گروهی شود، باید با آنان دوستی و هم¬نشینی کند. خواهان نیک‌بختی و سعادت باید پیرو فرمان الهی باشد و به اتفاق همه¬ خردمندان هیچ دولتی از دولت اسلام نیرومندتر و هیچ امری نافذتر از اوامر اسلام نیست. پس اگر می-خواهی همیشه در آسایش و راحتی و نعمت باشی، دوستی و هم¬نشینی اهل دولت اسلام یعنی پیامبر و اهل بیت(ع) را طلب کن و برخلاف این رفتار مکن که در غیر این صورت، بدبخت و زیان¬کار خواهی شد.
برحذر باش از اینکه در نماز سبکی و مسخرگی کنی و رکوع و سجود را ناتمام و ناقص انجام دهی، که این کارها موجب هلاک دین و دنیای آدمی‌است.
در شناختن حق پدر و مادر
بدان ای پسر! خداوند پدر و مادر را علت به وجود آمدن فرزند کرد. چون اصل آدمی پدر و مادر اوست و کمترین دلیل احترام به پدر و مادر این است که هر دو واسطه میان تو و آفریدگار تو هستند. پس به همان اندازه که برای آفریدگار خود و خودت احترام قائل هستی، واسطه را نیز به همین اندازه باید احترام بگذاری و مواظب باشی که رنج پدر و مادر را بی¬ارزش نشماری، که خداوند درباره حقِ پدر و مادر، انسان را بسیار مؤاخذه می¬کند.
پس چون در حق آنان کوتاهی کنی، شایسته هیچ نیکی نخواهی بود؛ زیرا با مردمان حق‌ناشناس، نیکی کردن از بی¬خردی است. پس تو نیز از روی خرد با پدر و مادر خود، چنان کن که می¬خواهی فرزندان تو با تو کنند. طبیعت فرزند تو نیز به سرشت تو می¬ماند؛ زیرا فرزند چون میوه است و پدر و مادر چون درخت، هر اندازه درخت را بهتر نگه داری، میوه او بهتر می¬شود.
و برحذر باش از اینکه به خاطر میراث، مرگ پدر و مادر را طلب کنی؛ زیرا بدون مرگ آنان هم، خداوند روزی مقدر تو را به تو می¬رساند؛ زیرا روزی از پیش معین شده و قسمت ازلی هرکس را بدو می¬دهند.
برتری خرد و هنر بر نژاد
بدان ای پسر! بزرگی از آن خرد و دانش است نه از آن نژاد، و به آن نامی که پدر و مادر بر تو نهاده¬اند بسنده مکن؛ زیرا آن نام، نشانی بیش نیست. نام آن است که تو با علم و هنر بر خود می¬گذاری. زبان را به خوبی و هنر عادت ده و جز به خوب سخن گفتن، آن را میاموز؛ زیرا زبان تو پیوسته آن چیزی را می¬گوید که تو او را بدان سو می¬رانی و عادت می¬دهی و گفته¬اند: زبان هر کس بهتر و خوش¬تر باشد، دوست¬داران و هواداران بیشتری خواهد داشت.
تلاش کن که سخن سنجیده و مناسب بگویی، که سخن نابجا و نامناسب، اگرچه خوب هم باشد، زشت و ناپسند جلوه می¬کند. از سخنِ زحمت¬ افزا پرهیز کن. تا از تو چیزی نپرسند، سخن مگو و از گفتار بیهوده بپرهیز. چون از تو سخنی پرسیدند، جز راست مگو، و تا نخواهد، کسی را نصیحت مکن؛ به‌ویژه کسی را که پندشنو نباشد، و در جمع هیچ¬کس را نصیحت مکن که گفته¬اند: پند دادن در جمع، سرزنش کردن است.
به همان اندازه که در سخن خوب گفتن بخل نمی¬کنی، اگر توانستی در بخشش مال هم بخیلی مکن؛ زیرا مردم زودتر به مال فریفته شوند تا به سخن. از رفتن به جاهای بد نام بپرهیز و از دوست بداندیش و بدکار، دوری کن و به خویشتن فریفته مشو و درباره ارزش خود اشتباه مکن. در شوره‌زار کشت مکن که محصول نمي‌دهد و رنج بیهوده بردن است؛ یعنی با مردمان حق‌ناشناس نیکی و انسانیت کردن، مانند تخمی‌است که در شوره‌زار بیفکنی.
برای پیشامد¬های نیک و بد، شاد و اندوهگین مشو که این کار کودکان است، و در این اخلاق بکوش که برای هر کار بیهوده و باطلی، حال تو دگرگون نشود که بزرگان به هر کاری دگرگون نمی¬شوند. هر شادی‌ای که به غم می¬انجامد، آن را شادی به حساب میاور. هنگام ناامیدی، امیدوار باش و ناامیدی را به امید پیوسته¬ دان و امید را به ناامیدی، و نتیجه همه¬ کارهای جهان را به گذشتن و گذرا بودن بشناس.
خویشتن را به آموختن فرهنگ و هنر برانگیزان، و این مهم برای تو به دو صورت حاصل می¬شود: یا با به کار بستن چیزهایی که می¬دانی، یا با آموختن آنچه نمی¬دانی.
برای آموختن، زمان خاصی معین مکن. در هر وقت و هر حال که باشی، پیوسته در این فکر باش که یک لحظه خود را بدون آموختن از دست ندهی. اگر در زمان استاد دانایی نیافتی، از نادانان باید علم بیاموزی؛ زیرا دانش را باید از نادانان هم آموخت.
به هیچ‌کس بدی میاموز؛ زیرا بدآموزی، مانند انجام دادن بدی است. اگر کسی تو را بیازارد، هر چند بی¬گناه باشی، تو سعی کن او را نیازاری؛ زیرا بي‌آزاري خود انسانیت است و گفته¬اند اصل مردمی‌و انسانیت، بی¬آزاری است؛ پس اگر تو انسانی، بی‌آزار باش.
اگر برای یکی از بستگان تو مشکلی پیش آید، در دفع آن بکوش. از بذل مال و رنج خود دریغ مکن، اگرچه او دشمن و بدخواه تو باشد؛ زیرا اگر او در آن حال ببیند که تو به یاری او آمده¬ای، شرمنده می¬¬شود و آن دشمنی به دوستی می¬گراید.
به مردمان دانا و سخندان که به دیدار تو مي آيند، احترام بگذار و به ایشان احسان کن تا به دیدار تو مشتاق باشند. بدترین مردمان کسی است که مردم به دیدار او نروند و بدو سلام نکنند.
۱۳۸۹ آبان ۲۹, شنبه
۱۳۸۹ آبان ۱۵, شنبه
جملات روحيه بخش (22)
- خود را بشناسید
امروزه پیشنهاد سقراط که در قر ن پنجم قبل از میلاد که در آن متنی بر خودشناسی ارایه شد به قوت خود پابرجاست.
اهداف احساسات و محدودیت های خویش را بشناسید و با آرامش با آنها برخورد نمایید. خواه از طریق مطالعه , خواه از طریق اندیشیدن و تفکر, سعی منید بعضی راه های که باعث شناخت شما از خودتان و اینکه چه چیزهایی شما را خوشحال می کند پیدا کنید.
چنانچه به این توصیه عمل کنید , بهتر قادر به کنترل زندگی و مشکلات پیش روی خود خواهید بود.
2- به خودتان ارزش بدهید و به خود اعتماد داشته باشید.
ممکن است سخت به نظر برسد اما سعی کیند رفتارتان گویای این باشد که از خودتان مواظبت می کنید.
حتی اگر همیشه احساس عدم اطمینان می کنید , برخورد و رفتار مثبت را به دنیای اطراف هدیه دهید.
برخورد مردم با شما متاثر از رفتار و پوشش شماست.
بنابراین خود ارزشی و خود اعتمادی را به نمایش بگذارید تا احترام را برای شما به ارمغان آورد.
3- بیش از حد توانتان کار نکنید
همه ما با سخت کوشی , خواهان تامین امنیت و رفاه خانواده مان هستیم. اما مهم این است که تعدل را در زندگی حفظ کنیم.
معمولا آن چه از نظر مالی دنبال می کنیم با آن چه که تحقق می یابد یکسان نیست.
اگر برای شما تامین معاش مهمتر از صرف وقت با عزیزان یا لذت بردن از زندگی است, بهتر است در تعیین اولویت ها بازنگری است, بهتر است در تعیین اولویت ها بازنگری کنید. سعی کنید برقراری تعادل را از کسی که بین زندگی شغلی و خانوادگی اش این توازن را ایجاد کرده بیاموزید یا اینکه با خانواده یا دوستانتان راج به تاثیرات شغلی تان بر روی آن ها صحبت کنید.
4- از افراد منفی دوری کنید
از ارتباط مسموم که در شما احساس ناراحتی , عصبانیت یا نا امنی می کند اجتناب کنید. ممکن است سخت به نظر آید اما ارتباط خویش را باکسانی مه برای شما افسردگی به ارکغان می آورند به حداقل برسانید, کسانی که اکثرا محبتهای دریافتیرا بدون پاسخ می گذارند و یا کسانی که دائما از شما انتقاد می کنند.
صداقت سخنان چنین افرادی را مورد ارزیابی قرار دهید تا ببینید که میزان حقایق موجود در سخنانشان تا چه حد بر اساس ارتباطی مثبت و خوش بینانه است. اگر کسانی شما را تحت فشار روانی قرار می دهند صریحا از آنها بخواهید شما را رها نمایند.
5- مثبت فکر کنید
سعی کنید از حداکثر توانایی هایتان استفاده کنید و به قدرت خویش اتکا کنید.
علایق شخصی تان را با مطالعه و گذراندن کلاسها توسعه دهید.
علایق جدید را امتحان کنید و شکست هایتان را به کار گیرید.
همه ما بخشی از اوقاتمان را از دست داده ایم اما افراد موفق از شکست هایشان درس آموخته اند و مغلوب شکست شان نشده اند. اگر شما توانایی هایتان را به خوبی توسعه دهید و نقش مثبتی داشته باشید واقعا قادر به تغییر موقعیت های منفی به موقعیت های مثبت خواهید بود.
6- ورزش ورزش ورزش
یک رژیم غذایی مناسب و قدری فعالیت بدنی روزانه , اعم از اینکه پیاده روی آرام باشد یا کار بیرون, فشار و اضطراب را تخفیف می دهد و روحیه را شاداب نگه می دارد.
ورزش و تمرینات بدنی, افراد را از احساس برتری طلبی رهایی و توانایی های سرکوب شده ذهن را ترقی می دهد. همین امر منجر به جلوگیری از افسردگی می شود.
برای اشخاص متفاوت ورزشهای مناسب آنها وجود دارد. تمرینات کششی و یوگا برای تخفیف فشار بسیار مناسبند. بعضی تمرینات نی تواند به رفع عصبانیت کمک کنند. البته ورزش بیرون از منزل فواید مضاعفی دارد, نور آفتاب در بهبود روحیه و تخفیف افسردگی کمک موثری محسوب می شود.
7 -بخشی از اوقاتتان را تنها بگذارید.
لذت از جمع دوستان و تنهایی دو بخش از زندگی اند که برای تقویت روحیه بسیار مهم اند. برای معنا بخشیدن و ایجاد شور در زندگی به دیگران کاملا مشروط به وجود دیگران باشد. علاوه بر گذراندن 20 دقیقه در حمام , گوش دادن به موسیقی یا خروج از منزل به قصد لذت بردن از طبیعت , زمانی برای لذت بردن از تنهایی خویش صرف کنید. چنانچه این امر را سخت یافتید ممکن است با توسل به اجتماع از مشارکت در موضوعات مهم دوری کنید.
8- به دیگران کمک کنید و اجازه دهید دیگران به شما کمک کنند.
وقتی مشکلاتتان طاقت فرسا به نظر می رسد نشان دهید که کمک دیگران می تواند اضطراب و دلواپسی شما را بر طرف کند, بنابر این مشکلاتتان را کاملا در منظر دیگران قرار دهید. کمک بلا عوض در مسائل اجتماعی یا کمک به دوستان نیز می تواند به سود شما تمام شود.
اگر در مقابل کمکی کخ دریافت کرده اید به همان میزان به دیگران مساعدت نمایید دامنه مناسبی از دوستان و اقوامی را بسط داده اید که شریک اوقات خوش شمایند و مدد کاران زمان تنگی و سختی تان.
9- ارتباط و مراودات
با روشی روشن و در عین حال همراه با آرامش و متانت , احساساتتان را به خانواده , دوستان و مدرسه تان بیان کنید و با دقت کامل به جواب آن ها گوش فرا دهید. هرگز خود را تحت فشاری که ناشی از عدم بیان احساساتتان
است قرار ندهید. چرا که این فشار , انفجار ناگهانی در پی خواهد داشت و دیگران بدون کوشش و تلاشی شما را خواهند شناخت.
عصبانیتی را که باعث پریشانی و دانستن نقاط ضعف شما می شود کنترل کنید. هرگز اجازه ندهید دیگران ذهن شما را بخوانند.
10- موقع احتیاج , کمک بطلبید
افرادی را پیدا کنید که هنگام مشکلات بتوانند با آنها مشورت کنید .چنانچه پس از مشورت با دوستانتان و خانواده , مشکلاتتتان همچنان طاقت فرسا جلوه می نماید و احساس عدم آرامش می کنید , با مشاورینی صحبت کنید که خواهان کمک و یاری به شمایند. اگر احساس عدم امنیت , نگرانی یا ناراحتی و پریشانی می کنید فورا از یک مشاور متخصص کمک بطلبید.
__________________
تصورش رابکن اگر قرار بود تمام ادم های روی زمین به اندازه ی علمشان فقط سخن بگویند چه سکوتی در جهان بر پا میشود
من رقص دختران هندی را از نماز خواندن پدر و مادرم بیشتر دوست دارم چون این دختران از روی عشق میرقند اما پدر و مادرم از روی عادت…شریعتی(دکتر علی شریعتی)
امروزه پیشنهاد سقراط که در قر ن پنجم قبل از میلاد که در آن متنی بر خودشناسی ارایه شد به قوت خود پابرجاست.
اهداف احساسات و محدودیت های خویش را بشناسید و با آرامش با آنها برخورد نمایید. خواه از طریق مطالعه , خواه از طریق اندیشیدن و تفکر, سعی منید بعضی راه های که باعث شناخت شما از خودتان و اینکه چه چیزهایی شما را خوشحال می کند پیدا کنید.
چنانچه به این توصیه عمل کنید , بهتر قادر به کنترل زندگی و مشکلات پیش روی خود خواهید بود.
2- به خودتان ارزش بدهید و به خود اعتماد داشته باشید.
ممکن است سخت به نظر برسد اما سعی کیند رفتارتان گویای این باشد که از خودتان مواظبت می کنید.
حتی اگر همیشه احساس عدم اطمینان می کنید , برخورد و رفتار مثبت را به دنیای اطراف هدیه دهید.
برخورد مردم با شما متاثر از رفتار و پوشش شماست.
بنابراین خود ارزشی و خود اعتمادی را به نمایش بگذارید تا احترام را برای شما به ارمغان آورد.
3- بیش از حد توانتان کار نکنید
همه ما با سخت کوشی , خواهان تامین امنیت و رفاه خانواده مان هستیم. اما مهم این است که تعدل را در زندگی حفظ کنیم.
معمولا آن چه از نظر مالی دنبال می کنیم با آن چه که تحقق می یابد یکسان نیست.
اگر برای شما تامین معاش مهمتر از صرف وقت با عزیزان یا لذت بردن از زندگی است, بهتر است در تعیین اولویت ها بازنگری است, بهتر است در تعیین اولویت ها بازنگری کنید. سعی کنید برقراری تعادل را از کسی که بین زندگی شغلی و خانوادگی اش این توازن را ایجاد کرده بیاموزید یا اینکه با خانواده یا دوستانتان راج به تاثیرات شغلی تان بر روی آن ها صحبت کنید.
4- از افراد منفی دوری کنید
از ارتباط مسموم که در شما احساس ناراحتی , عصبانیت یا نا امنی می کند اجتناب کنید. ممکن است سخت به نظر آید اما ارتباط خویش را باکسانی مه برای شما افسردگی به ارکغان می آورند به حداقل برسانید, کسانی که اکثرا محبتهای دریافتیرا بدون پاسخ می گذارند و یا کسانی که دائما از شما انتقاد می کنند.
صداقت سخنان چنین افرادی را مورد ارزیابی قرار دهید تا ببینید که میزان حقایق موجود در سخنانشان تا چه حد بر اساس ارتباطی مثبت و خوش بینانه است. اگر کسانی شما را تحت فشار روانی قرار می دهند صریحا از آنها بخواهید شما را رها نمایند.
5- مثبت فکر کنید
سعی کنید از حداکثر توانایی هایتان استفاده کنید و به قدرت خویش اتکا کنید.
علایق شخصی تان را با مطالعه و گذراندن کلاسها توسعه دهید.
علایق جدید را امتحان کنید و شکست هایتان را به کار گیرید.
همه ما بخشی از اوقاتمان را از دست داده ایم اما افراد موفق از شکست هایشان درس آموخته اند و مغلوب شکست شان نشده اند. اگر شما توانایی هایتان را به خوبی توسعه دهید و نقش مثبتی داشته باشید واقعا قادر به تغییر موقعیت های منفی به موقعیت های مثبت خواهید بود.
6- ورزش ورزش ورزش
یک رژیم غذایی مناسب و قدری فعالیت بدنی روزانه , اعم از اینکه پیاده روی آرام باشد یا کار بیرون, فشار و اضطراب را تخفیف می دهد و روحیه را شاداب نگه می دارد.
ورزش و تمرینات بدنی, افراد را از احساس برتری طلبی رهایی و توانایی های سرکوب شده ذهن را ترقی می دهد. همین امر منجر به جلوگیری از افسردگی می شود.
برای اشخاص متفاوت ورزشهای مناسب آنها وجود دارد. تمرینات کششی و یوگا برای تخفیف فشار بسیار مناسبند. بعضی تمرینات نی تواند به رفع عصبانیت کمک کنند. البته ورزش بیرون از منزل فواید مضاعفی دارد, نور آفتاب در بهبود روحیه و تخفیف افسردگی کمک موثری محسوب می شود.
7 -بخشی از اوقاتتان را تنها بگذارید.
لذت از جمع دوستان و تنهایی دو بخش از زندگی اند که برای تقویت روحیه بسیار مهم اند. برای معنا بخشیدن و ایجاد شور در زندگی به دیگران کاملا مشروط به وجود دیگران باشد. علاوه بر گذراندن 20 دقیقه در حمام , گوش دادن به موسیقی یا خروج از منزل به قصد لذت بردن از طبیعت , زمانی برای لذت بردن از تنهایی خویش صرف کنید. چنانچه این امر را سخت یافتید ممکن است با توسل به اجتماع از مشارکت در موضوعات مهم دوری کنید.
8- به دیگران کمک کنید و اجازه دهید دیگران به شما کمک کنند.
وقتی مشکلاتتان طاقت فرسا به نظر می رسد نشان دهید که کمک دیگران می تواند اضطراب و دلواپسی شما را بر طرف کند, بنابر این مشکلاتتان را کاملا در منظر دیگران قرار دهید. کمک بلا عوض در مسائل اجتماعی یا کمک به دوستان نیز می تواند به سود شما تمام شود.
اگر در مقابل کمکی کخ دریافت کرده اید به همان میزان به دیگران مساعدت نمایید دامنه مناسبی از دوستان و اقوامی را بسط داده اید که شریک اوقات خوش شمایند و مدد کاران زمان تنگی و سختی تان.
9- ارتباط و مراودات
با روشی روشن و در عین حال همراه با آرامش و متانت , احساساتتان را به خانواده , دوستان و مدرسه تان بیان کنید و با دقت کامل به جواب آن ها گوش فرا دهید. هرگز خود را تحت فشاری که ناشی از عدم بیان احساساتتان
است قرار ندهید. چرا که این فشار , انفجار ناگهانی در پی خواهد داشت و دیگران بدون کوشش و تلاشی شما را خواهند شناخت.
عصبانیتی را که باعث پریشانی و دانستن نقاط ضعف شما می شود کنترل کنید. هرگز اجازه ندهید دیگران ذهن شما را بخوانند.
10- موقع احتیاج , کمک بطلبید
افرادی را پیدا کنید که هنگام مشکلات بتوانند با آنها مشورت کنید .چنانچه پس از مشورت با دوستانتان و خانواده , مشکلاتتتان همچنان طاقت فرسا جلوه می نماید و احساس عدم آرامش می کنید , با مشاورینی صحبت کنید که خواهان کمک و یاری به شمایند. اگر احساس عدم امنیت , نگرانی یا ناراحتی و پریشانی می کنید فورا از یک مشاور متخصص کمک بطلبید.
__________________
تصورش رابکن اگر قرار بود تمام ادم های روی زمین به اندازه ی علمشان فقط سخن بگویند چه سکوتی در جهان بر پا میشود
من رقص دختران هندی را از نماز خواندن پدر و مادرم بیشتر دوست دارم چون این دختران از روی عشق میرقند اما پدر و مادرم از روی عادت…شریعتی(دکتر علی شریعتی)
اشتراک در:
پست‌ها (Atom)